Sprawne państwo to państwo dobrze zorganizowane i dobrze funkcjonujące. To państwo, które wywiązuje się ze swoich zobowiązań. Jeśli zobowiązało się do ochrony zdrowia swoich obywateli – chroni je na dobrym poziomie. Jeśli zobowiązało się do powszechnego i równego dostępu do wykształcenia – zapewnia taki właśnie dostęp. Jeśli zobowiązało się do prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli – robi to, skutecznie.

Konstytucja RP stwierdza jasno: politykę wewnętrzną i zagraniczną Polski prowadzi rząd. Każdy minister jest zobowiązany do inicjowania, opracowywania i realizowania polityki rządu. Wszyscy ministrowie mają zapewniać solidne przygotowanie i wszechstronną analizę spraw, które wnoszoną do rozpatrzenia przez Radę Ministrów.

Rząd sprawuje władzę poprzez administrację rządową – rozbudowaną i rozproszoną sieć urzędów, odpowiadającą za skuteczne przygotowywanie i realizowanie polityki państwa. Sieć ministerstw, urzędów centralnych i wojewódzkich, sieć urzędów administracji wojewódzkiej i powiatowej oraz Krajowej Administracji Skarbowej, sieć placówek zagranicznych, rozsianych na wszystkich kontynentach. W tych właśnie urzędach działa korpus służby cywilnej.

W celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa, w urzędach administracji rządowej działa korpus służby cywilnej.

Art. 153 ust. 1 Konstytucji RP

Służba cywilna to urzędnicy pracujący dla każdego kolejnego, demokratycznie wyłonionego rządu. To premier i ministrowie podejmują wszystkie kluczowe decyzje, ale za zdecydowaną większością z nich stoi mrówcza praca tysięcy profesjonalistów, którzy często zajmują się swoimi tematami od wielu lat, zapewniając tym samym bezcenną pamięć instytucjonalną naszego państwa, niezależnie od politycznych przetasowań.

Fundację Sprawne Państwo założyliśmy po to, aby Polska była sprawnym państwem, by wywiązywała się ze swoich zobowiązań. Aby tak było, potrzebujemy efektywnych i dobrze zarządzanych urzędów administracji rządowej. Urzędów, w których działa profesjonalna służba cywilna, w których pracują kompetentni urzędnicy, wynagradzani odpowiednio do poziomu złożoności i odpowiedzialności realizowanych zadań. Urzędów, które skutecznie koordynują funkcjonowanie wszystkich segmentów naszego państwa. Urzędów, które są elastyczne w dobie szybko następujących zmian: geopolitycznych, społecznych, gospodarczych i technologicznych.

Uważamy, że w Polsce zbyt wiele uwagi poświęcamy sporom partyjnym (walce o władzę) oraz oczywistym niedomaganiom sektora publicznego, a zbyt mało tematowi zarządzania państwem. Zasługi lub winę za taki, a nie inny stan naszego kraju przypisujemy zazwyczaj konkretnym politykom lub partiom, a nie zastanawiamy się, jak działa system: z czego się składa, jakie są w nim zależności, jakie są jego mankamenty i czy aby na pewno za każdą słabość państwa odpowiada wyłącznie ta lub inna partia polityczna.

Fundacja Sprawne Państwo jest po to, aby administracja rządowa lepiej realizowała swoją funkcję układu nerwowego państwa. Aby każdy kolejny rząd podejmował swoje decyzje, opierając się na profesjonalnych analizach i rzetelnym doradztwie najlepszych ekspertów. Aby praca dla Polski (praca dla dobra wspólnego) była jedną z najatrakcyjniejszych dróg kariery zawodowej, a nie jedną z najbardziej pogardzanych i najgorzej opłacanych.

Jesteśmy urzędnikami-idealistami. Pracowaliśmy już w wielu urzędach, poznaliśmy wielu świetnych fachowców, ale też napatrzyliśmy się na wiele patologii. Nie chcemy przyglądać się słabościom naszego państwa z bliska i milczeć. Założyliśmy tę fundację, aby zmieniać rzeczywistość. Będziemy informować, edukować, interweniować. Będziemy działać, przestrzegając zasad etyki służby cywilnej (w tym przede wszystkim zasad lojalności i neutralności politycznej). Będziemy robić wszystko, aby nie trwonić ogromnego potencjału, jaki drzemie w naszych urzędach i instytucjach publicznych oraz w ludziach, którzy je tworzą.

Wojciech Kaczor i Małgorzata Ziółkowska


Fundacja Sprawne Państwo powstała 20 marca 2024 roku w celu wspierania rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej.

Celami szczegółowymi Fundacji są:

  1. zwiększanie rzetelności, sprawności, efektywności i skuteczności instytucji publicznych;
  2. promowanie idei służby publicznej oraz równego i otwartego dostępu do niej;
  3. promowanie i wspieranie zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa przez członków korpusu służby cywilnej;
  4. promowanie i wspieranie celowego i oszczędnego wydatkowania środków publicznych;
  5. promowanie, wspieranie i wzmacnianie demokracji i praworządności;
  6. promowanie i wspieranie prawa obywateli Unii Europejskiej do dobrej administracji.